غواصی صنعتی سطح دو: غواصی صنعتی یکی از مهمترین بخشهای صنعت زیرآب است که در پروژههای مختلف، از تعمیرات زیرآب گرفته تا پروژههای انرژی دریایی، استفاده میشود. غواصی صنعتی سطح دو به عنوان یکی از تخصصیترین و پیچیدهترین شاخههای غواصی، نیاز به مهارتها و دانش فنی خاصی دارد. در این مقاله، به طور کامل به معرفی غواصی صنعتی سطح دو، اهمیت آن، مراحل انجام و مهارتهای مورد نیاز برای این سطح خواهیم پرداخت.
غواصی صنعتی سطح دو به کسانی اطلاق میشود که در اعماق بیشتر از 30 متر از سطح آب غواصی میکنند و از تجهیزات ویژهای برای انجام کارهای صنعتی تحت آب استفاده میکنند. این سطح از غواصی شامل کارهای پیچیدهتری مانند جوشکاری زیرآب، تعمیرات و بررسیهای فنی در زیرآب است.
غواصی صنعتی سطح دو به دلیل نیاز به مهارتهای خاص و تجهیزات پیشرفته، در پروژههای مهم و تخصصی استفاده میشود. از جمله کاربردهای این نوع غواصی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تعمیرات و نگهداری زیرآب: در صنایع نفت، گاز، انرژی و حمل و نقل دریایی
پروژههای ساختمانی زیرآب: مانند نصب و نگهداری سازههای دریایی
جوشکاری و برشکاری زیرآب: برای پروژههای تعمیراتی و نصب تجهیزات
جوشکاری و برشکاری زیرآب یکی از مهارتهای بسیار تخصصی در صنعت غواصی است که برای تعمیرات، ساخت و نصب تجهیزات زیرآب استفاده میشود. این فعالیتها در شرایطی انجام میشود که غواص باید در اعماق مختلف زیرآب به انجام کارهای صنعتی بپردازد. در این بخش، به طور مفصل به هر یک از این فرآیندها و چالشهای آنها پرداخته میشود.
جوشکاری زیرآب یکی از تخصصیترین نوع جوشکاری است که نیاز به تجهیزات و مهارتهای خاص دارد. در این فرآیند، دو قطعه فلزی تحت آب به یکدیگر جوش داده میشوند تا یک اتصال محکم و مقاوم ایجاد شود.
جوشکاری با الکترود (Wet Welding):
در این روش، جوشکاری به طور مستقیم زیرآب انجام میشود. جوشکار از الکترودهای مخصوصی استفاده میکند که در شرایط مرطوب و در اعماق مختلف زیرآب کار میکنند. این روش معمولاً برای تعمیرات فوری و پروژههای سریع در نظر گرفته میشود.
جوشکاری خشک (Dry Welding):
در جوشکاری خشک، محیط جوشکاری کاملاً از آب جدا میشود. برای این کار از یک محفظه خشک استفاده میشود که محیطی خشک و کنترلشده را برای انجام جوشکاری ایجاد میکند. این روش دقیقتر است و معمولاً برای جوشکاری در پروژههای حساس و پیچیده استفاده میشود.
تغییرات فشار و دما: غواصان در اعماق مختلف با تغییرات شدید فشار و دما روبهرو هستند که بر کیفیت جوشکاری تأثیر میگذارد.
ویژگیهای متفاوت فلزات زیرآب: در هنگام جوشکاری زیرآب، جوشکار باید با ویژگیهای خاص فلزات و نحوه واکنش آنها در زیرآب آشنا باشد.
تجهیزات ویژه: استفاده از تجهیزات پیشرفتهای چون سیستمهای تنفسی، لباسهای غواصی ویژه، و الکترودهای خاص برای انجام جوشکاری در زیرآب ضروری است.
امکان انجام تعمیرات فوری: در بسیاری از مواقع، نیاز به انجام تعمیرات در اعماق دریا یا در مناطق دور از ساحل وجود دارد که جوشکاری زیرآب راهحلی مناسب برای این کار است.
صرفهجویی در زمان و هزینه: انجام جوشکاری زیرآب از انتقال قطعات به محلهای خشک و انجام جوشکاری در آنجا جلوگیری میکند و بنابراین زمان و هزینههای پروژه کاهش مییابد.
برشکاری زیرآب فرآیند برش و تقسیم فلزات یا مواد دیگر در زیرآب است که برای تعمیرات، حذف یا جابجایی اجسام استفاده میشود. این فرآیند از روشها و ابزارهای خاصی بهره میبرد که بر اساس محیط مرطوب و شرایط زیرآب طراحی شدهاند.
برش با مشعل (Underwater Torch Cutting):
در این روش، از مشعلهای ویژهای برای ذوب کردن فلزات استفاده میشود. این مشعلها معمولاً با گازهای خاصی مانند اکسیژن و استیلن کار میکنند تا حرارت کافی برای ذوب فلزات در عمقهای مختلف را تولید کنند.
برش با لیزر (Underwater Laser Cutting):
در این روش از لیزر برای ایجاد حرارت و برش دقیق استفاده میشود. برش لیزری معمولاً در پروژههای حساس و زمانی که دقت بسیار بالا مورد نیاز است، کاربرد دارد.
برش با دستگاههای مکانیکی (Mechanical Cutting):
این نوع برش با استفاده از دستگاههای خاصی که از ابزارهای برنده و چرخشی بهره میبرند، انجام میشود. این روش معمولاً برای برش در عمقهای کمتر یا در محیطهایی که نیاز به دقت زیادی ندارند، استفاده میشود.
کمبود دید: دید در زیرآب میتواند بسیار محدود باشد، به خصوص در اعماق بیشتر. این مسئله به کاربر این اجازه را نمیدهد که همیشه وضعیت دقیق و جزئیات برش را مشاهده کند.
حرارت و فشار: برش زیرآب در شرایطی انجام میشود که تغییرات فشار و دما میتواند باعث تغییرات در کیفیت برش شود.
ایمنی تجهیزات: برشکاری زیرآب نیاز به دقت بالایی در انتخاب تجهیزات ایمنی دارد، به خصوص از آنجا که با استفاده از گرمای زیاد و ابزارهای تیز کار میشود.
توانایی برش در مکانهای دورافتاده: برشکاری زیرآب به غواصان این امکان را میدهد که در مکانهایی که دسترسی به آنها دشوار است، بدون نیاز به آوردن تجهیزات به سطح، عملیات برش را انجام دهند.
دقت و سرعت بالا: با استفاده از تجهیزات پیشرفته، میتوان برشهای دقیق و سریع انجام داد، به خصوص زمانی که نیاز به برش دقیق سازهها یا اجسام فلزی زیرآب باشد.
جوشکاری و برشکاری زیرآب دو فرآیند حیاتی در صنعت غواصی صنعتی هستند که برای انجام تعمیرات، ساخت و نصب تجهیزات زیرآب استفاده میشوند. هر یک از این فرآیندها با چالشها و پیچیدگیهای خاص خود همراه است، اما با استفاده از تکنیکها و تجهیزات پیشرفته، این مشکلات قابل مدیریت هستند. این فرآیندها نه تنها در صنایع دریایی، نفت و گاز، بلکه در پروژههای تحقیقاتی و حفاظت از محیط زیست نیز کاربرد دارند. تسلط به این مهارتها، به خصوص برای غواصان صنعتی، میتواند فرصتهای شغلی زیادی را فراهم آورد و به آنها این امکان را بدهد که در پروژههای پیچیدهتر و تخصصیتری شرکت کنند.
آمادهسازی و برنامهریزی:
پیش از هر اقدامی، غواص باید از ایمنی محیط کار، تجهیزات و شرایط زیرآب اطمینان حاصل کند. همچنین، باید برنامهریزی دقیقی برای انجام کار و اقدامات اضطراری انجام شود.
تجهیزات غواصی:
غواصان صنعتی سطح دو از تجهیزات پیشرفتهای مانند لباس غواصی مخصوص، سیستمهای تنفسی ویژه، چراغهای زیرآب و دستگاههای ارتباطی استفاده میکنند.
انجام کار زیرآب:
غواص باید به دقت و طبق برنامه مشخص شده، وظایف خود را انجام دهد. این وظایف میتواند شامل تعمیرات، بررسی وضعیت سازهها، جوشکاری و برشکاری باشد.
بازگشت به سطح:
پس از انجام کار، غواص باید با دقت و ایمنی به سطح بازگردد و از نظر فیزیکی به شرایط مطلوب برسد.
مهارتهای فنی:
غواصان صنعتی باید دانش فنی در زمینههای مختلف از جمله جوشکاری، برقکاری، و تعمیرات زیرآب داشته باشند.
توانایی در کار تیمی:
غواصان صنعتی اغلب در تیمهای تخصصی فعالیت میکنند و برای هماهنگی با سایر اعضای تیم باید توانایی کار تیمی داشته باشند.
توانایی در شرایط اضطراری:
در شرایط اضطراری مانند نقص در تجهیزات یا بروز حادثه، غواصان باید مهارتهایی در مدیریت بحران و امداد و نجات داشته باشند.
امکان انجام پروژههای پیچیده:
با تسلط به مهارتهای غواصی صنعتی سطح دو، غواص قادر است پروژههای پیچیدهتری را تحت آب انجام دهد.
افزایش فرصتهای شغلی:
غواصان صنعتی سطح دو به دلیل تخصص بالا، فرصتهای شغلی بیشتری در صنایع مختلف دارند.
ایمنی بالا در کارهای زیرآب:
غواصان صنعتی با تجهیزات ایمن و آموزشهای تخصصی قادر به انجام کارهای زیرآب با کمترین خطر ممکن هستند.
فرصتهای شغلی در حوزه غواصی صنعتی سطح دو بسیار گسترده و متنوع هستند. دلیل اصلی این تنوع، نیاز صنایع مختلف به انجام کارهای تخصصی در زیرآب است؛ کارهایی که بدون حضور غواصان حرفهای امکانپذیر نیست. غواصی صنعتی سطح دو به دلیل داشتن مهارتهای پیشرفته، مجوز انجام کار در عمقهای بیشتر، و توانایی استفاده از تجهیزات پیچیده، موقعیتهای شغلی بهتری نسبت به غواصان سطح یک دارد.
در ادامه، مهمترین فرصتهای شغلی برای افراد دارای مدرک غواصی صنعتی سطح دو را بررسی میکنیم:
این صنایع یکی از بزرگترین کارفرمایان غواصان صنعتی هستند. سکوهای نفتی دریایی، خطوط لوله، و زیرساختهای استخراج منابع طبیعی همگی نیازمند بازرسی، تعمیر، جوشکاری و نگهداری زیرآب هستند.
وظایف متداول در این بخش:
بازرسی سازههای دریایی
تعمیر نشتیها و آسیبهای زیرآب
نصب یا جداسازی لولههای انتقال
جوشکاری و برشکاری زیرآب
مزیت: حقوق بالا به دلیل سختی کار و شرایط خاص دریا.
نیروگاههای برقآبی، سدها و سیستمهای آبرسانی اغلب به غواصان صنعتی نیاز دارند تا در تعمیرات و نگهداری زیرسطحی کمک کنند.
وظایف احتمالی:
بررسی وضعیت سدها و توربینها
حذف موانع و رسوبات از مسیر آب
تعمیر یا نصب تجهیزات انتقال انرژی در زیرآب
مزیت: ثبات شغلی و کار در پروژههای عمرانی بلندمدت.
در بنادر، اسکلهها و کشتیهای بزرگ، غواصان صنعتی برای نگهداری و بازرسی زیر بدنه کشتی یا سازههای بندری استفاده میشوند.
کارهای رایج:
بازرسی و پاکسازی بدنه کشتیها (hull cleaning)
بررسی ترکها و خوردگیهای فلزات زیرآب
تعمیرات فنی زیر خط آب
مزیت: تنوع کار و امکان سفر به کشورهای مختلف.
این شرکتها به صورت پروژهای در زمینه ساخت و نگهداری سازههای دریایی مانند پلهای معلق، تونلهای زیرآب و سازههای ساحلی فعالیت دارند.
کارهای معمول:
نصب و جوشکاری شمعها و پایهها در زیرآب
همکاری در پروژههای عمرانی بینالمللی
انجام تستهای غیرمخرب (NDT) زیرآب
مزیت: فرصت کسب تجربه در پروژههای بزرگ ملی یا بینالمللی.
غواصان صنعتی میتوانند در پروژههای تحقیقاتی برای بررسی اکوسیستمهای دریایی یا کمک به حفظ منابع طبیعی زیرآب فعالیت کنند.
فعالیتها:
نصب سنسور و تجهیزات پایش زیرآب
جمعآوری نمونههای زیستی یا شیمیایی
همکاری در پروژههای حفاظت از مرجانها یا جانوران دریایی
مزیت: فعالیت در حوزههای علمی و پژوهشی همراه با رضایت شغلی بالا.
در بسیاری از کشورها، نیروهای نظامی یا امداد و نجات دریایی از غواصان صنعتی استفاده میکنند. این افراد در شرایط اضطراری و عملیات خطرناک مشارکت دارند.
وظایف شامل:
نجات و بازیابی اجسام یا افراد از زیرآب
بررسی مینها یا اشیای مشکوک
تعمیر تجهیزات نظامی دریایی
مزیت: امنیت شغلی و مزایای دولتی یا نظامی
مدرک غواصی صنعتی سطح دو، بهویژه اگر از مؤسسات معتبر بینالمللی باشد (مثل IMCA، ADAS یا HSE)، امکان اشتغال در کشورهای دارای صنعت دریایی پیشرفته مانند نروژ، امارات، استرالیا، کانادا، هلند و… را فراهم میکند.
مزایا:
حقوق ارزی بالا
تجربه کار در پروژههای بزرگ نفتی یا سازههای عظیم دریایی
ارتقای سریع شغلی
| زمینه کاری | موقعیتها و مزایا |
| نفت و گاز | حقوق بالا، پروژههای بینالمللی |
| نیروگاهها و سدها | ثبات شغلی، کار فنی تخصصی |
| بنادر و کشتیرانی | تنوع، سفرهای کاری، تعمیرات کشتی |
| پروژههای عمرانی دریایی | کار در پروژههای بزرگ، تجربه بینالمللی |
| حفاظت از محیط زیست دریایی | مشارکت علمی، کار با سازمانهای جهانی |
| نظامی و امداد دریایی | امنیت شغلی، آموزشهای ویژه |
| مهاجرت و کار خارجی | درآمد بالا، فرصت پیشرفت سریع |
با وجود اینکه غواصی صنعتی سطح دو مزایای بسیاری دارد، اما این کار با چالشها و خطرات خاصی نیز همراه است. از جمله این چالشها میتوان به شرایط محیطی نامساعد، مشکلات فنی تجهیزات، و خطرات ناشی از فشار زیاد آب اشاره کرد.
غواصی صنعتی سطح دو، به دلیل نیاز به مهارتها و تجهیزات تخصصی، نقش حیاتی در صنایع مختلف ایفا میکند. از آنجایی که این سطح غواصی در پروژههای پیچیده و تخصصی مورد استفاده قرار میگیرد، تسلط به آن میتواند باعث پیشرفتهای شغلی و افزایش ایمنی در کارهای زیرآب شود.
چه تفاوتی بین غواصی صنعتی سطح دو و سطح یک وجود دارد؟
غواصی صنعتی سطح یک معمولاً به کارهای کمتر تخصصی و در عمقهای کمتر از 30 متر اختصاص دارد، در حالی که غواصی صنعتی سطح دو به کارهای پیچیدهتر و در عمقهای بیشتر از 30 متر پرداخته میشود.
آیا برای انجام غواصی صنعتی سطح دو نیاز به مدرک خاصی است؟
بله، برای غواصی صنعتی سطح دو نیاز به گذراندن دورههای آموزشی تخصصی و کسب مدرک معتبر غواصی صنعتی سطح دو وجود دارد.
چه خطراتی در غواصی صنعتی سطح دو وجود دارد؟
خطرات شامل مشکلات تنفسی، آسیبهای جسمی به دلیل فشار زیاد آب، و آسیب به تجهیزات غواصی میباشد که همهی اینها نیاز به آموزش دقیق و تجهیزات ایمنی پیشرفته دارند.